After two years, 2.8 million COVID-19 cases, 32,000 deaths and 60 million vaccine doses later, all Malaysians are tired and want to put the COVID-19 nightmare behind us. But this pandemic shows no signs of being over.
Omicron is hitting many countries in early 2022, causing re-infections in those previously infected with COVID-19 and breakthrough infections in those previously vaccinated. There is no coherent long-term Malaysian strategy against COVID-19, except for emphasizing boosters.
The National Testing Strategy was released on 26 Nov 2021, placing the legal and moral burden on companies and individuals to test and report honestly, without any clear implementation, enforcement or monitoring mechanisms. And we still don’t see any improvement in contact tracing, contract doctors or competent governance after two whole years.
These two years of COVID-19 have exposed three deep gaps in Malaysia’s government: a Ministry of Health (MOH) that is increasingly unaccountable; an MOH that is overly-dependent on central agencies like Ministry of Finance (MOF), Prime Minister’s Office (PMO) and National Security Councail (NSC) for decision-making and resources; and an MOH that cannot resolve human capital issues (like contract doctors) because these decisions are with Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA).
Hold MOH accountable
The MOH is a powerful, relevant and important ministry in Malaysia, and therefore we must hold it to account for its power, purchasing decisions and public health decisions.
MOH is the second largest ministry after the Education Ministry, employing 215,000 health professionals, spending a RM32.4 billion budget in 2022, and deploying extensive powers through the Prevention and Control of Infectious Diseases (PCID) Act 1988.
Throughout the pandemic, the already-extensive powers in the PCID Act were expanded further through the Police Act 1967, National Security Council Act 2016 and the Penal Code, on top of the unnecessary Emergency Proclamation in Jan 2021.
Even with this extensive powers, in December 2021, the government tried to increase MOH powers by proposing amendments to the PCID Act, to increase fines to RM10,000 for individuals and RM1 million for companies.
Fortunately, the public, the Opposition and even some government backbenchers strongly opposed the proposed amendments, and asked MOH to re-propose more reasonable amendments in 2022.
We do not see how the MOH will be held accountable for using these powers, when there are so many flagrant instances of double standards of enforcement and inability to coordinate with the Polis Diraja Malaysia.
Power is not the only thing to hold accountable. We must also hold purchasing decisions accountable. For example, while we understand that Big Pharma may force sovereign governments to keep vaccine prices secret, there are many other ways to increase transparency of vaccine purchase prices.
The Parliamentary Select Committee on Health and Public Accounts Committee should be provided regular access to granular data on health spending.
Non-vaccine costs from the National Immunisation Program should be publicised, especially the costs of mega-PPVs and public-private partnerships.
And the Rakyat deserves to know how the National Trust Fund is being used for vaccine purchases, on top of our Budget 2022 allocations.
We must also hold the government’s public health decisions accountable, like the phases of the National Recovery Plan, the decisions for lockdowns and MCOs, and how to handle Omicron.
The paternalistic and Putrajaya-knows-best attitude must change, and data transparency must be provided to the Rakyat so we know why and how these decisions are made, and also who and based on what data.
Raise MOH stature with other agencies
Health is an important portfolio, and it only took COVID-19 to give everyone this realisation.
But the decisions during the COVID-19 pandemic are largely out of the hands of the MOH.
There are four specific examples where central agencies have much more power than MOH.
One, MCO decisions are largely made by NSC, although they will ask for perfunctory “advice” from MOH to legitimize NSC decisions.
Two, under the Muhyiddin Yassin government, vaccination was under Ministry of Science, Technology and Innovatiuon (MOSTI), not MOH.
Three, decisions for the phases of the National Recovery Plan are effectively made by the National Recovery Council (NRC), not the MOH (and the NRC is increasingly behaving like a parallel Cabinet).
Four, decisions for public-private partnerships in healthcare are effectively made by the Finance Ministry, Prime Minister’s Office or Economic Planning Unit, not the MOH.
When decisions for lockdowns, vaccinations, phases of national recovery and healthcare PPPs are not given to the MOH, we are reducing the role, stature and relevance of MOH. Now to be clear, MOH will be involved in these decisions of course, but is MOH meaningfully involved, or is it just window dressing and lip service to legitimize NSC, NRC, PMO and MOF decisions?
Part of the problem is that MOH is completely dependent on funding from central agencies.
Another part of the problem is that the power structure concentrates immense power in the central agencies of PMO and MOF.
A third part of the problem is that the government has securitized and militarized the pandemic response, turning a public health issue into an NSC issue.
We must institute urgent action to raise the stature of MOH to be more equal with other government agencies. Only then can we manage the COVID-19 pandemic more successfully.
Solve Human Capital Problems with JPA, Now
The JPA and MOH are in an unusual position.
We need more doctors, nurses, pharmacists and health professionals in the public sector, but we also need to reduce the size of the overall civil service to reduce the salary and pensions bill.
JPA and MOH must balance between these two divergent aims.
The sad real-life implication of these divergent aims is visible in the issue of 23,000 contract doctors since 2016 when Medical Officers are offered short-term 1-2 year contracts, not permanent positions.
Since 2016, only 789 contract doctors have been absorbed as permanent staff, without transparent selection criteria and with social media allegations of inconsistency and unfairness.
This has long-term implications on specialist training and distribution of doctors throughout Malaysia, not to mention the psychological harm to these doctors who have fought bravely on the COVID-19 frontlines.
The issue of fairness and long-term career progression is not limited to doctors. Pharmacists, nurses and dentists are also offered short-term contracts since 2016, not permanent posts.
This has an implication on morale in the health service, with the hashtag #ExitKKM occasionally trending on social media. If more professionals leave the public service for the private sector or leave Malaysia for other countries, then the health of the Rakyat is at stake during a serious COVID-19 pandemic.
The Academy of Medicine Malaysia, Malaysian Medical Association, the Malaysian Health Coalition and other societies have called for short-term and long-term solutions to the issue.
These solutions are very reasonable and practical, for example to extend the length of contracts from 2 years to 8-10 years to allow specialist training and job security.
There are also suggestions for better terms of service, equal treatment for contract and permanent posts, and equal opportunities for further education.
These short-term solutions must be implemented immediately, so we can manage COVID-19 better.
But we must also pair these short-term solutions with long-term solutions that overhaul the way we manage human capital for health in Malaysia.
These long-term solutions include creating a Health Reform Commission to supervise overall health reforms for Malaysia (the MOH cannot reform itself as there is a built-in inertia), which should include reforms for how we recruit, train, pay and retain health professionals.
All of this requires a close and win-win partnership between MOH and JPA. Only then can we fight this COVID-19 pandemic and prepare for future pandemics.
Things must change for Year 3 of the Pandemic
There has been much suffering in Malaysia in the last two years. 2.8 million individuals have contracted COVID-19 and 32,000 people have died. Families have suffered. Poverty is higher. Jobs are lost. People are going hungry more often than before COVID-19.
In the last two years, we have seen two governments more interested in power than in saving lives.
Corruption, double standards and incompetence are rife, with the debacle over the flood response further eroding public confidence in the current government’s ability to deliver effective public services.
We cannot stand by and watch ordinary Malaysians go hungry, become poorer or suffer indignities or poor health.
Things must change in 2022.
The pandemic is not over yet, and we must overhaul the MOH to make it stronger for COVID-19, future pandemics, the epidemic of non-communicable diseases, and the ageing tsunami that is already upon us.
We must hold MOH accountable for their power, purchasing decisions and public health strategies.
We must raise MOH’s stature with other agencies. And we must solve the human capital problems with JPA now.
Only then will we stand a chance.
(Media Statement by DAP MP for Iskandar Puteri Lim Kit Siang in Kuala Lumpur on Wed nesday, 12th January 2022)
Mengimbas Kembali Dua Tahun Negara Dilanda COVID-19
Selepas dua tahun, 2.8 juta kes COVID-19, 32,000 kematian dan 60 juta dos vaksin diberikan, semua rakyat Malaysia sudah letih dan mahu meninggalkan mimpi ngeri COVID-19. Tetapi wabak ini tidak menunjukkan tanda-tanda akan berakhir.
Omicron melanda banyak negara pada awal 2022, menyebabkan jangkitan semula pada mereka yang sebelum ini dijangkiti COVID-19 dan jangkitan pada mereka yang telah diberi vaksin sebelum ini. Tiada strategi jangka panjang Malaysia yang koheren terhadap COVID-19, kecuali untuk menekankan tentang kepentingan dos penggalak.
Strategi Pengujian Kebangsaan telah dikeluarkan pada 26 Nov 2021, meletakkan beban undang-undang dan moral kepada syarikat dan individu untuk menguji dan melaporkan secara jujur, tanpa sebarang mekanisme pelaksanaan, penguatkuasaan atau pemantauan yang jelas. Dan kita masih tidak melihat sebarang peningkatan dalam soal pengesanan kontak rapat, doktor kontrak atau tadbir urus yang cekap selepas dua tahun.
Dua tahun dengan COVID-19 ini telah mendedahkan tiga jurang yang mendalam dalam kerajaan Malaysia: Kementerian Kesihatan (KKM) yang semakin tidak boleh dipertanggungjawabkan; KKM yang terlalu bergantung kepada agensi pusat seperti Kementerian Kewangan (MOF), Pejabat Perdana Menteri (JPM) dan Majlis Keselamatan Negara (MKN) untuk membuat keputusan dan sumber; dan KKM yang tidak dapat menyelesaikan isu sumber manusia (seperti doktor kontrak) kerana keputusan ini adalah di bawah bidang kuasa Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA).
Mempertanggungjawabkan KKM
KKM ialah kementerian yang berkuasa, relevan dan penting di Malaysia, dan oleh itu perlu bertanggungjawab dengan kuasa yang ada padanya; keputusan pemerolehan dan keputusan membabitkan kesihatan awam.
KKM ialah kementerian kedua terbesar selepas Kementerian Pendidikan, menggaji 215,000 profesional kesihatan, membelanjakan dengan peruntukan sebanyak RM32.4 bilion pada 2022, dan menggunakan kuasa yang meluas melalui Akta Pencegahan dan Pengawalan Penyakit Berjangkit (PPPB) 1988.
Sepanjang wabak itu melanda negara, kuasa yang sudah meluas dalam Akta PPPB diperluaskan lagi melalui Akta Polis 1967, Akta Majlis Keselamatan Negara 2016 dan Kanun Keseksaan, di samping Pengisytiharan Darurat yang tidak perlu pada Jan 2021.
Walaupun dengan kuasa yang luas ini, pada Disember 2021, kerajaan cuba meningkatkan kuasa KKM dengan mencadangkan pindaan Akta PPPB, untuk meningkatkan denda kepada RM10,000 untuk individu dan RM1 juta untuk syarikat.
Mujurlah, orang ramai, Pembangkang dan juga beberapa penyokong kerajaan menentang sekeras-kerasnya cadangan pindaan itu, dan meminta KKM mencadangkan semula pindaan yang lebih munasabah pada 2022.
Kita tidak nampak bagaimana KKM akan dipertanggungjawabkan untuk menggunakan kuasa ini, sedangkan terdapat begitu banyak contoh nyata penguatkuasaan dwi-standard dan ketidakupayaan untuk menyelaraskan tugas dan kuasa dengan Polis Diraja Malaysia.
Kuasa bukan satu-satunya perkara yang merupakan tanggungjawab mereka. KKM juga perlu bertanggungjawab ke atas keputusan perolehan mereka. Sebagai contoh, walaupun kita memahami bahawa syarikat farmasi gergasi mungkin memaksa kerajaan merahsiakan harga vaksin, terdapat banyak cara lain untuk meningkatkan ketelusan harga pembelian vaksin.
Jawatankuasa Pilihan Khas Parlimen mengenai Kesihatan dan Jawatankuasa Kira-kira Wang Negara hendaklah diberikan akses kepada data terperinci mengenai perbelanjaan kesihatan.
Kos bukan vaksin daripada Program Imunisasi Kebangsaan harus dihebahkan, terutamanya kos mega-PPV dan projek perkongsian awam-swasta.
Dan Rakyat berhak mengetahui bagaimana Kumpulan Wang Amanah Negara digunakan untuk pembelian vaksin, selain daripada peruntukan Bajet 2022.
Kita juga mesti mempertanggungjawabkan keputusan kesihatan awam kerajaan, seperti fasa Pelan Pemulihan Negara, keputusan untuk melaksanakan sekatan dan PKP, dan cara mengendalikan Omicron.
Sikap paternalistik dan Putrajaya tahu semuanya mesti berubah, dan ketelusan data mesti diberikan kepada Rakyat supaya kita tahu mengapa dan bagaimana keputusan ini dibuat, dan juga siapa dan berdasarkan data apa.
Meningkatkan kedudukan KKM
Kesihatan ialah portfolio yang penting, dan hanya selepas COVID-19 barulah semua orang sedar mengenai perkara ini.
Tetapi keputusan semasa pandemik COVID-19 melanda negara sebahagian besarnya berada di luar kuasa KKM.
Terdapat empat contoh khusus di mana agensi pusat mempunyai kuasa yang lebih besar daripada KKM.
Satu, keputusan PKP sebahagian besarnya dibuat oleh MKN, walaupun mereka akan meminta “nasihat” yang tidak wajar daripada KKM untuk menghalalkan keputusan MKN.
Dua, di bawah kerajaan Muhyiddin Yassin, vaksinasi adalah di bawah Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI), bukan KKM.
Tiga, keputusan untuk fasa Pelan Pemulihan Negara dibuat secara berkesan oleh Majlis Pemulihan Negara (MPN), bukan KKM (dan MPN semakin berkelakuan seperti seolah-olah Kabinet).
Empat, keputusan untuk perkongsian awam-swasta dalam penjagaan kesihatan dibuat secara berkesan oleh Kementerian Kewangan, Pejabat Perdana Menteri atau Unit Perancang Ekonomi, bukan KKM.
Apabila keputusan untuk melaksanakan sekatan pergerakan, vaksinasi, fasa pemulihan dan Kerjasama Awam Swasta untuk kesihatan awam tidak diberikan kepada KKM, kita mengurangkan peranan, kedudukan dan kerelevanan KKM. Untuk lebih jelas, KKM akan terlibat dalam keputusan ini, tetapi adakah KKM terlibat secara bermakna, atau adakah ia hanya menjadi batu loncatan untuk menghalalkan keputusan MSN, MPN, JPM dan MOF?
Sebahagian daripada masalahnya ialah KKM bergantung sepenuhnya kepada pembiayaan daripada agensi pusat.
Satu lagi bahagian masalah ialah struktur kuasa menumpukan kuasa yang besar dalam agensi pusat JPM dan MOF.
Bahagian ketiga masalahnya ialah kerajaan telah melindungi dan meneterakan tindak balas wabak, menjadikan isu kesihatan awam sebagai isu MKN.
Kita mesti mengambil tindakan segera untuk menaikkan martabat KKM agar lebih setara dengan agensi kerajaan yang lain. Hanya dengan itu kita boleh menguruskan wabak COVID-19 dengan lebih berjaya.
Segera selesaikan Masalah Sumber Manusia dengan JPA
JPA dan KKM berada dalam kedudukan yang luar biasa.
Kita memerlukan lebih ramai doktor, jururawat, ahli farmasi dan profesional kesihatan dalam sektor awam, tetapi kita juga perlu mengurangkan saiz keseluruhan perkhidmatan awam untuk mengurangkan kos pembayaran gaji dan pencen.
JPA dan KKM mesti mengimbangi antara dua matlamat yang berbeza ini.
Implikasi kehidupan sebenar yang menyedihkan daripada matlamat yang berbeza ini dapat dilihat dalam isu 23,000 doktor kontrak sejak 2016 apabila Pegawai Perubatan ditawarkan kontrak jangka pendek 1-2 tahun, bukan jawatan tetap.
Sejak 2016, hanya 789 doktor kontrak telah diserap sebagai kakitangan tetap, tanpa kriteria pemilihan yang telus dan dengan dakwaan media sosial tentang ketidakkonsistenan dan ketidakadilan.
Ini mempunyai implikasi jangka panjang terhadap latihan pakar dan penempatan doktor di seluruh Malaysia, apatah lagi masalah psikologi yang dihadapi doktor-doktor ini yang telah berjuang dengan berani di barisan hadapan bagi berdepan COVID-19.
Isu keadilan dan kemajuan kerjaya jangka panjang tidak terhad kepada doktor. Ahli farmasi, jururawat dan doktor gigi juga ditawarkan kontrak jangka pendek sejak 2016, bukan jawatan tetap.
Ini memberi implikasi kepada semangat dalam perkhidmatan kesihatan, dengan hashtag #ExitKKM yang kadang kala menjadi sohor kini di media sosial. Sekiranya lebih ramai profesional meninggalkan perkhidmatan awam untuk beralih ke sektor swasta atau meninggalkan Malaysia ke negara lain, maka kesihatan Rakyat terancam semasa pandemik COVID-19 yang serius.
Akademi Perubatan Malaysia, Persatuan Perubatan Malaysia, Gabungan Kesihatan Malaysia dan masyarakat lain telah meminta penyelesaian jangka pendek dan jangka panjang untuk isu itu.
Penyelesaian ini adalah sangat munasabah dan praktikal, contohnya untuk melanjutkan tempoh kontrak daripada 2 tahun kepada 8-10 tahun untuk membolehkan latihan pakar dan jaminan pekerjaan.
Terdapat juga cadangan untuk syarat perkhidmatan yang lebih baik, layanan yang sama untuk jawatan kontrak dan tetap, dan peluang yang sama untuk melanjutkan pelajaran.
Penyelesaian jangka pendek ini mesti dilaksanakan dengan segera, supaya kita dapat mengurus COVID-19 dengan lebih baik.
Tetapi kita juga mesti menyelaraskan penyelesaian jangka pendek ini dengan penyelesaian jangka panjang yang merombak cara kita menguruskan sumber manusia untuk sektor kesihatan di Malaysia.
Penyelesaian jangka panjang ini termasuk mewujudkan Suruhanjaya Pembaharuan Kesihatan untuk menyelia keseluruhan pembaharuan kesihatan untuk Malaysia (KKM tidak boleh melakukan pembaharuan sendiri), yang harus merangkumi pembaharuan tentang cara kita merekrut, melatih, membayar dan mengekalkan profesional kesihatan.
Semua ini memerlukan perkongsian yang erat dan pendekatan menang-menang antara KKM dan JPA. Hanya dengan itu kita boleh melawan pandemik COVID-19 ini dan bersedia untuk pandemik yang akan datang.
Perkara yang perlu berubah untuk Tahun Ketiga Pandemik
Terdapat banyak penderitaan di Malaysia dalam dua tahun kebelakangan ini. 2.8 juta individu telah dijangkiti COVID-19 dan 32,000 orang telah meninggal dunia. Keluarga telah menderita. Kemiskinan melonjak tinggi. Hilang pekerjaan. Pendapatan orang ramai lebih berkurang berbanding sebelum COVID-19 melanda negara.
Dalam dua tahun kebelakangan ini, kita telah melihat dua kerajaan yang bersilih ganti hanya berminat untuk berebut kuasa daripada menyelamatkan nyawa.
Rasuah, dwistandard dan ketidakcekapan yang begitu, dengan kemelut tindak balas banjir semakin menghakis keyakinan orang ramai terhadap keupayaan kerajaan semasa untuk menyampaikan perkhidmatan awam yang berkesan.
Kita tidak boleh berdiam diri dan melihat rakyat Malaysia biasa kelaparan, menjadi lebih miskin atau mengalami penghinaan atau kesihatan yang tidak baik.
Perkara perlu berubah dalam 2022.
Pandemik masih belum berakhir, dan kita perlu merombak KKM untuk menjadikannya lebih kuat untuk menangkis serangan COVID-19, pandemik yang akan datang, wabak penyakit tidak berjangkit, dan tsunami penuaan yang sudah menimpa kita.
Kita mesti mempertanggungjawabkan KKM atas kuasa mereka, keputusan perolehan dan strategi kesihatan awam.
Kita mesti menaikkan martabat KKM dengan agensi lain. Dan kita mesti menyelesaikan masalah sumber manusia dengan JPA sekarang.
Hanya selepas itu kita akan mempunyai peluang.
(Kenyataan Media oleh Ahli Parlimen DAP Iskandar Puteri Lim Kit Siang di Kuala Lumpur pada hari Rabu, 12 Januari 2022)
